„Službeni glasnik RS“, broj 55/2015 i 82/2017

Prečišćen tekst propisa

 

Uvodne odredbe

1. Ovom odlukom uređuju se bliži uslovi i način otvaranja, vođenja i gašenja tekućih računa korisnika platnih usluga kod pružaoca platnih usluga.

2. Pod pružaocem platnih usluga, u smislu ove odluke, smatraju se Narodna banka Srbije, banka i Uprava za trezor.

Pod tekućim računom, u smislu ove odluke, smatra se tekući račun, odnosno zajednički tekući račun koji se vodi kod pružaoca platnih usluga, i koristi se za izvršavanje platnih transakcija u dinarima, kao i za druge namene u vezi sa uslugama koje se pružaju korisnicima platnih usluga.

Otvaranje i gašenje računa kod Narodne banke Srbije

3. Narodna banka Srbije otvara, vodi i gasi tekuće i druge dinarske račune banaka, uključujući račune banaka u stečaju ili likvidaciji i račune stečajnih, odnosno likvidacionih masa banaka, kao i druge dinarske račune u skladu s propisima.

4. Račune iz tačke 3. ove odluke Narodna banka Srbije otvara na osnovu pismenog zahteva za otvaranje računa i ugovora zaključenog s Narodnom bankom Srbije.

5. Zahtev za otvaranje računa iz tačke 4. ove odluke dat je na obrascu Zahtev za otvaranje/gašenje računa u Narodnoj banci Srbije, koji je odštampan uz ovu odluku kao Prilog 1 i njen je sastavni deo.

Uz zahtev iz stava 1. ove tačke, podnosilac zahteva dostavlja sledeću dokumentaciju:

1) rešenje o upisu u registar kod nadležnog organa;

2) akt nadležnog organa o osnivanju ako za podnosioca zahteva registrovanje nije propisano i ako se osniva neposredno na osnovu zakona, odnosno izvod iz zakona ako registrovanje nije propisano za podnosioca zahteva koji je osnovan zakonom;

3) obaveštenje organa nadležnog za poslove statistike o razvrstavanju po delatnostima ako za njega razvrstavanje vrši organ nadležan za poslove statistike – u slučaju kada podatak o razvrstavanju po delatnostima nije sadržan u rešenju iz odredbe pod 1) ovog stava, odnosno u slučaju iz odredbe pod 2) tog stava;

4) dokument nadležnog organa koji sadrži poreski identifikacioni broj podnosioca zahteva – u slučaju kada taj podatak nije sadržan u rešenju iz odredbe pod 1) ovog stava, odnosno u slučaju iz odredbe pod 2) tog stava;

5) karton deponovanih potpisa lica ovlašćenih za raspolaganja sredstvima s računa (na obrascu Karton deponovanih potpisa, koji je odštampan uz ovu odluku kao Prilog 2 i njen je sastavni deo), koji je potpisao zakonski zastupnik podnosioca zahteva, odnosno lice koje je aktom iz odredbe pod 2) ovog stava ovlašćeno za zastupanje, i koji je overen pečatom, kojim će se overavati obrasci platnih naloga, saglasnosti za direktna zaduženja u pisanoj formi i menice;

6) potpis zakonskog zastupnika podnosioca zahteva, odnosno lica koje je aktom iz odredbe pod 2) ovog stava ovlašćeno za zastupanje, koji je overio nadležni organ (na obrascu Overeni potpisi lica ovlašćenih za zastupanje, koji je odštampan uz ovu odluku kao Prilog 3 i njen je sastavni deo).

Uz zahtev za otvaranje drugih računa, podnosilac zahteva koji već ima otvoren račun kod Narodne banke Srbije dostavlja:

1) poziv na propis kojim je utvrđen osnov za otvaranje drugog računa;

2) karton deponovanih potpisa iz stava 2. odredba pod 5) ove tačke.

6. Ako Narodna banka Srbije utvrdi da su ispunjeni uslovi za otvaranje računa, s podnosiocem zahteva zaključuje ugovor o otvaranju, vođenju i gašenju računa (u daljem tekstu: klijent Narodne banke Srbije) i otvara mu odgovarajući račun.

7. Račune iz tačke 3. ove odluke Narodna banka Srbije gasi klijentu Narodne banke Srbije na osnovu pismenog zahteva za gašenje tih računa.

Zahtev za gašenje računa iz stava 1. ove tačke dostavlja se na obrascu Zahtev za otvaranje/gašenje računa u Narodnoj banci Srbije iz tačke 5. ove odluke.

Narodna banka Srbije gasi račune iz stava 1. ove tačke i ako klijent Narodne banke Srbije prestane da postoji kao pravni subjekt:

1) na osnovu zakona ili drugog propisa;

2) zbog stečaja ili likvidacije;

3) zbog nastalih statusnih promena.

8. Narodna banka Srbije, u slučaju iz tačke 7. stav 3. odredba pod 1) ove odluke, novčana sredstva klijenta prenosi na račun pravnog sledbenika, odnosno na račun pravnog lica određenog zakonom ili drugim propisom, u skladu sa tim zakonom, odnosno propisom i gasi račune tog klijenta.

Ako zakonom ili drugim propisom nije određen pravni sledbenik ili drugo pravno lice na čiji se račun sredstva prenose – Narodna banka Srbije novčana sredstva klijenta prenosi na račun otvoren za sredstva koja se ne koriste i gasi račune tog klijenta.

9. Narodna banka Srbije, u slučaju iz tačke 7. stav 3. odredba pod 2) ove odluke, gasi sve račune klijentu Narodne banke Srbije nad kojim je otvoren postupak stečaja ili likvidacije, i to na osnovu zahteva stečajnog, odnosno likvidacionog upravnika, i istovremeno otvara račun u stečaju, odnosno račun u likvidaciji.

Uz zahtev iz stava 1. ove tačke, stečajni, odnosno likvidacioni upravnik podnosi sledeću dokumentaciju:

1) rešenje o otvaranju stečajnog, odnosno likvidacionog postupka koji je upisan u registar kod nadležnog organa;

2) zahtev za otvaranje računa u stečaju, odnosno računa u likvidaciji;

3) obaveštenje organa nadležnog za poslove statistike o razvrstavanju po delatnostima ako razvrstavanje vrši organ nadležan za poslove statistike – u slučaju kada podatak o razvrstavanju po delatnostima nije sadržan u rešenju iz odredbe pod 1) ovog stava;

4) dokument nadležnog organa koji sadrži poreski identifikacioni broj klijenta Narodne banke Srbije – ako taj podatak nije sadržan u rešenju iz odredbe pod 1) ovog stava;

5) karton deponovanih potpisa lica ovlašćenih za raspolaganja sredstvima s računa (na obrascu iz tačke 5. stav 2. odredba pod 5) ove odluke);

6) potpis stečajnog, odnosno likvidacionog upravnika koji je overio nadležni organ (na obrascu iz tačke 5. stav 2. odredba pod 6) ove odluke);

7) nalog za prenos novčanih sredstava.

Novčana sredstva klijenta Narodne banke Srbije koji je u stečaju, odnosno likvidaciji, Narodna banka Srbije prenosi na novootvoreni račun u stečaju, odnosno račun u likvidaciji i gasi račune tog klijenta.

Odredbe ove tačke shodno se primenjuju u slučaju zaključenja stečajnog postupka, odnosno okončanja postupka likvidacije nad klijentom Narodne banke Srbije, kao i u slučaju kada se nakon zaključenja, odnosno okončanja tog postupka, postupak nastavi nad stečajnom, odnosno likvidacionom masom tog klijenta.

10. Narodna banka Srbije, u slučaju iz tačke 7. stav 3. odredba pod 3) ove odluke, klijentu Narodne banke Srbije kod koga je nastala statusna promena gasi račune – na osnovu njegovog zahteva ili zahteva njegovog pravnog sledbenika.

Uz zahtev iz stava 1. ove tačke, klijent Narodne banke Srbije ili njegov pravni sledbenik podnose:

1) rešenje o upisu statusne promene u registar kod nadležnog organa;

2) rešenje o upisu brisanja klijenta Narodne banke Srbije koji prestaje da postoji u registar kod nadležnog organa;

3) obaveštenje o brisanju iz statističkog registra klijenta Narodne banke Srbije koji prestaje da postoji, odnosno dokument koji sadrži taj podatak;

4) nalog za prenos novčanih sredstava.

11. Pored podataka i dokumentacije iz tač. 5, 7, 9. i 10. ove odluke, Narodna banka Srbije može zahtevati i podnošenje drugih podataka i dokumentacije koja je propisana drugim zakonom i propisom.

Otvaranje i gašenje tekućih računa kod banke

12. Banka otvara, vodi i gasi tekuće račune, odnosno zajedničke tekuće račune korisnika platnih usluga – pravnih lica, preduzetnika i potrošača.

13. Račune iz tačke 12. ove odluke banka otvara na osnovu zahteva za otvaranje tih računa i zaključenog okvirnog ugovora o platnim uslugama kojim se uređuju uslovi za otvaranje, vođenje i gašenje tih računa.

Izuzetno od stava 1. ove tačke, banka može otvarati račune iz tog stava i bez podnošenja zahteva za otvaranje tih računa, ako je to predviđeno zakonom ili drugim propisom.

14. Pored zahteva za otvaranje tekućeg računa, pravna lica i preduzetnici podnose banci sledeću dokumentaciju:

1) rešenje o upisu u registar kod nadležnog organa;

2) za podnosioca zahteva za kog nije propisano registrovanje – akt nadležnog organa o osnivanju ako je osnovan neposredno na osnovu zakona, odnosno izvod iz zakona ako je osnovan zakonom;

3) obaveštenje organa nadležnog za poslove statistike o razvrstavanju po delatnostima ako za njega razvrstavanje vrši organ nadležan za poslove statistike – u slučaju da podatak o razvrstavanju po delatnostima nije sadržan u rešenju iz odredbe pod 1) ovog stava, odnosno u slučaju iz odredbe pod 2) tog stava;

4) dokument nadležnog organa koji sadrži poreski identifikacioni broj podnosioca zahteva – u slučaju da taj podatak nije sadržan u rešenju iz odredbe pod 1) ovog stava, odnosno u slučaju iz odredbe pod 2) tog stava;

5) karton deponovanih potpisa lica ovlašćenih za raspolaganje sredstvima s računa ili drugi dokument kojim se određenom licu daje ovlašćenje za raspolaganje sredstvima na tekućem računu;

6) potpis ovlašćenog lica podnosioca zahteva koji je overio nadležni organ – osim ako je ovo lice prisutno pri podnošenju zahteva za otvaranje računa i dokumenta iz odredbe pod 5) ovog stava.

Zahtev za otvaranje tekućeg računa i dokument iz stava 1. odredba pod 5) ove tačke mogu potpisati:

1) zakonski zastupnik podnosioca zahteva;

2) drugo lice koje je odgovarajućim aktom ili odlukom nadležnog organa podnosioca zahteva ovlašćeno za davanje ovlašćenja za raspolaganje sredstvima na tekućem računu, u skladu sa opštim uslovima poslovanja banke kod koje se otvara račun.

Izuzetno od stava 1. ove tačke, pravna lica i preduzetnici ne moraju dostaviti banci dokumentaciju propisanu stavom 1. odredbe pod 1), 3) i 4) ove tačke, ako im je banka u predugovornoj fazi pružila informaciju da će podatke iz te dokumentacije preuzeti u elektronskoj formi od organizacije nadležne za vođenje registra privrednih subjekata.

Pravna lica i preduzetnici ne moraju dostaviti dokument iz stava 1. odredba pod 5) ove tačke ako banka i korisnik platnih usluga ugovore drugačiji način provere autentičnosti podnosioca platnog naloga, odnosno davanja saglasnosti za izvršenje platne transakcije.

Overeni potpis ovlašćenog lica podnosioca zahteva dostavlja se samo u slučaju da se zahtev za otvaranje tekućeg računa i/ili dokument iz stava 1. odredba pod 5) ove tačke podnose banci u papirnoj formi, a lice koje je potpisalo neki od ovih dokumenata nije prisutno pri podnošenju tih dokumenata banci.

Pored zahteva za otvaranje zajedničkog tekućeg računa, pravna lica i preduzetnici podnose dokumentaciju iz ove tačke za svakog pojedinačnog imaoca zajedničkog tekućeg računa.

15. Banka otvara tekuće račune, odnosno zajedničke tekuće račune potrošačima na osnovu zahteva za otvaranje tih računa i zaključenog okvirnog ugovora o platnim uslugama kojim se uređuju uslovi za otvaranje, vođenje i gašenje tih računa.

Zahtev iz stava 1. ove tačke sadrži posebno: ime i prezime potrošača, adresu njegovog prebivališta, odnosno boravišta ako nema prebivalište, kao i jedinstveni matični broj potrošača, odnosno drugu odgovarajuću identifikacionu oznaku za potrošača koji nema državljanstvo Republike Srbije.

Ako se zahtev iz stava 1. ove tačke podnosi banci elektronskim putem, banka, u skladu sa svojim opštim uslovima poslovanja, nije dužna da od potrošača zahteva da taj zahtev potpiše.

Pored zahteva iz stava 1. ove tačke, potrošač pre zaključenja okvirnog ugovora o platnim uslugama podnosi na uvid lični dokument kojim se utvrđuje njegov identitet (lična karta, pasoš ili druga važeća isprava s fotografijom), kao i druge dokumente u skladu s propisima.

Radi raspolaganja sredstvima na tekućem, odnosno zajedničkom tekućem računu potrošača, kod banke se deponuju potpisi lica ovlašćenih za raspolaganje tim sredstvima, odnosno dokument kojim se određenom licu daje ovlašćenje za raspolaganje sredstvima na tekućem računu, s tim što banka i potrošač mogu ugovoriti i drugačiji način provere autentičnosti podnosioca platnog naloga, odnosno davanja saglasnosti za izvršenje platne transakcije.

16. Banka gasi račune iz tačke 12. ove odluke pravnom licu i preduzetniku na osnovu pismenog zahteva za gašenje računa ili na osnovu okvirnog ugovora o platnim uslugama kojim se uređuju uslovi za otvaranje, vođenje i gašenje tih računa, a novčana sredstva prenosi na račun naveden u tom zahtevu, odnosno ugovoru i gasi račune tog pravnog lica i preduzetnika.

Zahtev iz stava 1. ove tačke naročito sadrži broj računa čije se gašenje traži i broj računa na koji se zahteva prenos sredstava.

17. Banka gasi račune iz tačke 12. ove odluke i ako pravno lice ili preduzetnik prestane da postoji kao pravni subjekt:

1) na osnovu zakona ili drugog propisa;

2) zbog stečaja, likvidacije ili brisanja iz registra privrednih subjekata;

3) zbog nastalih statusnih promena.

18. Banka, u slučaju iz tačke 17. odredba pod 1), novčana sredstva sa računa pravnog lica i preduzetnika prenosi na račun pravnog sledbenika, odnosno na račun lica određenog zakonom ili drugim propisom i gasi račune tog pravnog lica i preduzetnika.

Ako zakonom ili drugim propisom nije određen pravni sledbenik ili drugo lice na čiji se račun sredstva prenose – novčana sredstva sa računa pravnog lica i preduzetnika banka prenosi na račun otvoren kod banke za sredstva koja se ne koriste i gasi račune tog pravnog lica i preduzetnika.

19. Banka gasi račun pravnom licu na osnovu zahteva za gašenje računa koji podnosi stečajni upravnik u skladu sa zakonom kojim se uređuje stečaj, a sredstva zatečena na ovom računu prenosi na račun naveden u tom zahtevu.

Uz zahtev iz stava 1. ove tačke, stečajni upravnik podnosi dokumentaciju propisanu tačkom 9. ove odluke potrebnu za gašenje tog računa.

Odredbe ove tačke shodno se primenjuju u slučaju zaključenja stečajnog postupka nad pravnim licem, slučaju kada se nakon zaključenja tog postupka postupak nastavi nad stečajnom masom tog lica, kao i u slučaju kada se na postupak likvidacije shodno primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje stečaj.

20. Pravnom licu koje je u registar kod nadležnog organa upisalo pokretanje postupka likvidacije, banka gasi račun posle okončanja tog postupka sprovedenog u skladu sa zakonom.

Banka gasi račun preduzetniku posle njegovog brisanja iz registra privrednih subjekata.

21. Banka gasi račun pravnom licu koje je prestalo da postoji kao pravni subjekt usled nastalih statusnih promena, po okončanju tog postupka u skladu sa zakonom.

22. Banka gasi račune iz tačke 12. ove odluke potrošaču, na osnovu pismenog zahteva za gašenje računa ili na osnovu okvirnog ugovora o platnim uslugama kojim se uređuju uslovi za otvaranje, vođenje i gašenje tih računa, a novčana sredstva sa računa potrošača prenosi na račun naveden u tom zahtevu ili ugovoru, odnosno vrši isplatu u gotovom novcu u skladu sa zahtevom ili ugovorom i gasi račune tog potrošača.

23. Banke su dužne da kod otvaranja, vođenja i gašenja računa u smislu ove odluke preduzimaju radnje i mere utvrđene zakonom kojim se uređuje sprečavanje pranja novca i finansiranja terorizma.

23a. Banka ne može zahtevati od korisnika platne usluge da pečatom overava bilo koji dokument koji je taj korisnik dužan da dostavi banci u skladu sa ovom odlukom, osim ako na pismeni zahtev ovog lica nije izričito ugovoreno da je banka dužna da odbije dostavljeni dokument koji nije overen pečatom.

Obaveza banke da odbije dostavljeni dokument koji nije overen pečatom neće se smatrati izričito ugovorenom u smislu stava 1. ove tačke kada je predviđena jedino u opštim uslovima poslovanja banke na koje upućuje ugovor o platnim uslugama – osim ako korisnik platnih usluga nije u zahtevu iz stava 1. ove tačke izričito tražio da se ova obaveza banke iz opštih uslova poslovanja primenjuje na određeni dokument koji to lice dostavlja banci.

Otvaranje i gašenje tekućih računa kod Uprave za trezor

24. Uprava za trezor otvara, vodi i gasi tekuće i druge račune u skladu s propisima kojima se uređuje budžetski sistem.

Vođenje računa

25. Pružalac platnih usluga izvršene platne transakcije evidentira na nivou individualne partije.

Pored podataka na nivou individualne partije, u pomoćnim evidencijama obezbeđuju se podaci prema kontnom planu za pružaoca platnih usluga, prema namenama plaćanja.

Pružalac platnih usluga dužan je da svakodnevno i ažurno evidentira podatke u evidencijama i da obezbedi tačnost evidentiranih podataka.

Podaci o dnevnom prometu i stanju u osnovnoj knjigovodstvenoj evidenciji čuvaju se u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

Analitičke evidencije i isprave u vezi sa izvršavanjem platnih transakcija, na osnovu kojih se vrše knjiženja u tim evidencijama, čuvaju se pet godina računajući od poslednjeg dana poslovne godine na koju se odnose.

26. Pružaoci platnih usluga dužni su da pri otvaranju tekućeg, odnosno zajedničkog tekućeg računa pribave sve podatke koje su u skladu s propisima dužni da dostavljaju Narodnoj banci Srbije radi vođenja Jedinstvenog registra računa.

Završne odredbe

26. Danom stupanja na snagu ove odluke prestaje da važi Odluka o uslovima i načinu otvaranja, vođenja i gašenja računa kod banke („Službeni glasnik RS“, br. 33/05, 25/09, 106/13 i 113/13).

27. Ova odluka objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije“ i stupa na snagu 1. oktobra 2015. godine.

 

Odredbe koje nisu unete u „prečišćen tekst“ propisa

Odluka o izmeni i dopuni Odluke o bližim uslovima i načinu otvaranja, vođenja i gašenja tekućih računa: „Sl. glasnik RS“, br. 82/2017

3. Korisnik platne usluge koji je pre dana stupanja na snagu ove odluke s bankom zaključio okvirni ugovor o platnim uslugama kojim se uređuju uslovi za otvaranje, vođenje i gašenje tekućeg računa, na osnovu kojeg je bio dužan da banci dostavlja određenu dokumentaciju overenu pečatom – može banci podneti zahtev u pismenoj formi da više ne koristi pečat za overu te dokumentacije.

Banka je dužna da najkasnije od narednog dana od dana prijema zahteva iz stava 1. ove tačke prihvata i dokumentaciju korisnika platne usluge koja nije overena pečatom, odnosno od tog dana ne može odbiti da prihvati određeni dokument ovog korisnika samo zbog toga što nije overen pečatom.

4. Ova odluka objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije“ i stupa na snagu 1. oktobra 2017. godine.

Prilog 1 – Zahtev za otvaranje/gašenje računa u Narodnoj banci Srbije

Prilog 2 – Karton deponovanih potpisa

Prilog 3 – Overeni potpisi lica ovlašćenih za zastupanje